maandag 17 juni 2013

Open Data Vlaanderen (#ODD13). Ja, maar.

Ik wou iets spetter, subliem en fantastisch schrijven over de open-data dag Vlaanderen in Brussel van vorige vrijdag.  Maar...

Een ja-maar-mens, dat is wat ik nu eenmaal ben.
Andere namen ervoor zijn niet allemaal even positief: perfectionist, idealist, betweter, muggenzifter.  Het soort mens dat er perfect mee om kan om helemaal content onderuit te zakken, te genieten van al het goede, en dan toch te beseffen dat dat eigenlijk maar voor 95% zo is. Én helaas ook: dat iedereen vast zit te wachten om ook te horen wat ik over die 5% wil zeggen.

Ja.

Dus toch even voor de duidelijkheid: het was zeer goed. Op velerlei vlakken. Als je niet om kunt met dubbele boodschappen of subtiele nuances, lees dan vooral niet verder.

Het was zelfs zeer goed durf ik wel zeggen!
De organisatie was perfect. De opkomst hoog. En van heel wat sprekers heb ik boeiende nieuwe dingen opgestoken.  Nog beter: het initiatief om vanuit Vlaanderen ook de VIP  portefeuille te openen om her en der de projecten aan te vuren lijkt me een garantie om er op vele domeinen nu ook echt werk van te maken. Er is écht reden om aan te nemen dat er volgend jaar meer tastbare open-data resultaten in Vlaanderen te noemen zijn.  Zeker is er dan ook meer praktische ervaring in het veld die op de volgende uitgave aan bod kan komen en de soms nog theoretische beschouwingen kunnen gaan vervangen.

Maar.

Het wordt wel werken, hé. Na een al te fijne dag met gelijkgestemden en verfrissende ideeën is het al te makkelijk naar huis te gaan en te denken dat we er nu wel zijn.

Hier alvast mijn lijstje met pijnpunten, en weg te werken obstakels. Het jaar zal kort zijn.

We vragen denk ik nog ontzettend veel van de organisaties die we nu overal aanzetten tot het openen van hun data, en daar staat niet een altijd een gepaste ondersteuning tegenover.  Van de eerste tot de vijfde ster van Tim Berner's Lee of Tim Davies zijn er heel wat obstakels voor de ambtenaar met open mind en beste bedoelingen. Vandaar graag voor hen vooral:
[1] Een platform (meer dan een CKAN cataloog) waarop makkelijk data kan worden vrijgegeven, tot het nodige semantische linkable niveau, maar ook tot het niveau waar terugkoppeling, correcties en (motiverende!) statistieken kunnen worden samengebracht.
Die vijf sterren hebben overleg nodig nog. Een soort IBBT voor URI patroonbeheer zeker al.  URI's voor identificaties, maar ook voor termen en vocabularia moeten niet al te onafhankelijk overal maar worden uitgevonden. Ik heb een draft van een inspirerend document mogen inkijken, maar we mogen daar niet blijven steken.  De nodige overlegorganen en liefst ook ondersteunende systemen zijn van doen.
[2] Een beslissende entiteit die normen stelt, URI's afspreekt, en dat alles op een paar handige systemen bruikbaar weet te publiceren en onderhouden.
Maar de allerbelangrijkste vind ik nu al kennis en beschikbare menselijke expertise.  De RDF experts in Vlaanderen heb je vlug afgeteld.  En naar mijn bescheiden mening: daar gaan we het niet mee doen.  Niet dat ze hun werk niet kennen, ze zijn gewoon met te weinig. Information Architects, bijgeschoolde digitale bibliothecarissen, epistemologen, opstellers en behoeders van taxonomiën, ... De mensen met de brains hebben we denk ik wel, die samenbrengen in een zomerklasje die het goede woord verspreid zou al veel doen.
[3] Een gerichte opleiding, eventueel certifiëring van en voor beschikbare experts in het domein van het semantisch web en de technieken van linked open data.

En dan ook de meer persoonlijke bedenkingen: omdat ik toch ook een eigen mening heb. (Die echter evenmin als bovenstaande door een eigen agenda is ingegeven)

Zelf duik ik de open-data wereld binnen met een voorgescheidenis van open-source-code.  En dat gevoel voor de open code mis ik dus bikkelhard in de hele aanpak. Dáár wordt op een open data dag met geen woord over gerept. Kijk, sedert de visie van John Von Neumann is er nauwelijks onderscheid tussen data en code, waarom hier dan wel?  Is niet elke lijn code die geschreven wordt voor / door de overheid te zien als een lijn nuttige informatie die nuttig mag / moet gedeeld?  Waarom niet? Waarom hierop geen CC0 verplichting?
[4] Een open source platform waarop de verschillende bestuursorganen minstens onder elkaar de (met belastinggeld) betaalde code-ontwikkelingen kunnen uitwisselen.
En tenslotte.  Puur op basis van eigen bespiegelingen blijf ik overtuigd dat open data een viraal licentie-verhaal nodig hebben, maar als niemand anders er om vraagt dan blijf ik wel rustig in m'n hoekje dromen...
Om de zoveel tijd zal ik natuurlijk niet nalaten om te zeggen dat dit of dat probleem ermee zou opgelost worden.
[5] Een viraal model om nog meer mensen over de open-data streep te trekken: aanbieders worden makkelijker overtuigd, afnemers spelen vanzelf het spel mee en bieden statistieken en correcties aan.
Maar goed.
Herinneren we ons vooral een zeer geslaagde open-data dag. Wie er niet was: "Je hebt wat gemist!"

Om af te sluiten enkel nog de obligate shameless plug naar de eigen slides: